🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Lipka puszysta jest cennym drzewem w permakulturze ze względu na wiele zastosowań. Jej kwiaty są wykorzystywane do przygotowywania herbaty o właściwościach uspokajających i potoparnych. Liście można stosować do tworzenia kompostu, a drewno jest cenione w stolarstwie. Drzewo przyciąga pszczoły i inne owady zapylające, wspierając bioróżnorodność ogrodu. Może również służyć jako żywopłot wiatrochronny. Kora ma właściwości lecznicze i była tradycyjnie używana w medycynie ludowej.
Opis Permapeople
Średniej wielkości drzewo liściaste o srebrzysto-białych spodniach liści, co nadaje mu połyskujący wygląd w wietrze. Pachnące kwiaty przyciągają pszczoły i inne zapylacze. Wykazuje większą odporność na suszę niż inne lipy.
Opis botaniczny
Lipka puszysta (Tilia tomentosa) to drzewo liściaste z rodziny lipowatych (Tiliaceae). Osiąga wysokość do 25 metrów. Charakteryzuje się gęstą koroną i korą pokrytą głębokimi bruzdami. Liście są sercowate, z zaostrzonym wierzchołkiem i ząbkowanymi brzegami, pokryte od spodu gęstym, szarawym meszkiem, stąd nazwa 'puszysta'. Kwiaty są drobne, żółtawo-białe, zebrane w kwiatostany po 3-7 sztuk. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Owoce to orzeszki, otoczone poddanką. Występuje naturalnie w południowo-wschodniej Europie i Azji Mniejszej.
Uprawa współrzędna
Lipka puszysta dobrze rośnie w towarzystwie roślin motylkowych, takich jak groch i fasola, które wzbogacają glebę w azot. Dobrze współgra również z różami i innymi krzewami kwitnącymi. Należy unikać sadzenia jej w pobliżu orzechów włoskich, ponieważ mogą one konkurować o składniki odżywcze. Dobrze rośnie w towarzystwie drzew owocowych, zapewniając im cień i ochronę przed wiatrem.
Metody rozmnażania
Lipka puszysta rozmnażana jest głównie przez nasiona, choć proces ten jest dość długotrwały i wymaga stratyfikacji nasion (przechowywania w wilgotnym piasku w niskiej temperaturze przez kilka miesięcy). Można również próbować rozmnażać przez sadzonki pędowe, ale skuteczność tej metody jest niższa. Najłatwiejszym sposobem jest zakup sadzonek z renomowanych szkółek.
Historia i tradycje
Lipka puszysta od dawna była ceniona przez ludność słowiańską. Wierzono, że posiada magiczne właściwości i była poświęcona boginiom płodności. W medycynie ludowej wykorzystywano ją do leczenia gorączek, przeziębień i problemów z układem pokarmowym. Kwiaty lipy były również używane do przygotowywania napojów fermentowanych. W niektórych regionach sadzenie lipy było związane z ważnymi wydarzeniami życiowymi, takimi jak śluby czy narodziny dzieci.
Kalendarz użycia
Kwitnienie: czerwiec-lipiec. Zbiór kwiatów: w czasie kwitnienia, najlepiej w słoneczne dni. Zbiór liści: wiosną lub wczesną jesienią. Sadzenie: wiosna lub jesień. Cięcie: późna zima lub wczesna wiosna, usuwanie suchych i uszkodzonych gałęzi. Zbiór nasion: jesień.