🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Proso włoskie jest cenną rośliną w permakulturze ze względu na swoją wszechstronność. Ziarna prosa są jadalne i mogą być używane do przygotowywania kaszy, chleba, a nawet piwa. Stanowi doskonałe źródło węglowodanów i białka. Roślina ta jest również doskonałym przedplonem, poprawiającym strukturę gleby i ograniczającym rozwój chwastów. Może być wykorzystywana jako zielony nawóz, a jej liście i łodygi stanowią pożywny pokarm dla zwierząt hodowlanych, szczególnie drobiu. Proso jest odporne na suszę i dobrze rośnie na glebach ubogich, co czyni go idealnym wyborem dla trudnych warunków klimatycznych. Dodatkowo, jest to roślina miododajna, przyciągająca pożyteczne owady.
Opis Permapeople
Jednoroczna trawa uprawiana dla jadalnych nasion. Jest jedną z najstarszych roślin uprawnych.
Opis botaniczny
Proso włoskie (Setaria italica) to gatunek rośliny z rodziny traw (Poaceae). Jest to roślina jednoroczna, osiągająca wysokość od 30 do 120 cm. Charakteryzuje się kłosami kwiatostanowymi, które są gęsto ułożone i mają barwę od zielonej do czerwonawej. Ziarna prosa są małe, owalne i mają kolor od białego do brązowego. Roślina ta pochodzi z Afryki i Azji, ale obecnie jest uprawiana na całym świecie. Preferuje gleby lekkie i przepuszczalne, a także stanowiska słoneczne. Jest odporna na suszę i wysokie temperatury. System korzeniowy jest rozbudowany, co pozwala roślinie efektywnie pobierać wodę i składniki odżywcze z gleby.
Uprawa współrzędna
Proso dobrze rośnie w towarzystwie roślin strączkowych, takich jak fasola i groch, ponieważ wzajemnie się uzupełniają w składniki odżywcze. Dobrze sprawdza się również w towarzystwie dyni i cukinii, chroniąc je przed chwastami. Należy unikać sadzenia proso w pobliżu roślin kapustnych, ponieważ mogą one hamować jego wzrost. Proso dobrze współgra z marchewką i rzodkiewką, poprawiając strukturę gleby i ułatwiając ich wzrost.
Metody rozmnażania
Proso włoskie rozmnaża się wyłącznie przez nasiona. Siew można przeprowadzić wczesną wiosną, gdy temperatura gleby osiągnie co najmniej 10°C. Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu, na głębokość około 2-3 cm. Ważne jest, aby zachować odpowiednią rozstawę między rzędami (około 20-30 cm). Proso wymaga umiarkowanej wilgotności gleby podczas kiełkowania. Po wzejściu roślin, należy je przerzedzić, pozostawiając co 10-15 cm. Proso jest rośliną samopylną, więc nie wymaga zapylania przez owady. Zbiór nasion przeprowadza się, gdy rośliny są w pełni dojrzałe, a kłosy kwiatostanowe mają barwę brązową.
Historia i tradycje
Proso włoskie jest jedną z najstarszych roślin uprawnych na świecie. Jego uprawa sięga co najmniej 7000 lat p.n.e. i rozpoczęła się na terenie dzisiejszego Iranu i Indii. W starożytnym Egipcie proso było ważnym składnikiem diety, a także wykorzystywane do produkcji piwa. W średniowiecznej Europie proso było uprawiane jako alternatywa dla pszenicy i jęczmienia, szczególnie w okresach nieurodzaju. W wielu kulturach proso było również wykorzystywane w celach rytualnych i magicznych. Do dziś w niektórych regionach świata proso jest ważnym elementem tradycyjnej kuchni i kultury.
Kalendarz użycia
Siew: kwiecień - maj. Wzejście: maj - czerwiec. Kwitnienie: lipiec - sierpień. Dojrzałość zbiorcza: sierpień - wrzesień. Zbiór: wrzesień - październik. Proso można siać również jako poplon po zbiorze zbóż jarych. Liście i łodygi można wykorzystywać jako zielony nawóz przez cały okres wegetacji.