🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Pomidor jest niezwykle wszechstronną rośliną w permakulturze. Owoce są spożywane na surowo, w sałatkach, przetworach (sosy, passata, dżemy), a także w daniach gotowanych. Liście i łodygi pomidora, choć mniej popularne, mogą być wykorzystywane do przygotowania naparów o działaniu leczniczym. Roślina ta doskonale sprawdza się w uprawie współrzędnej, chroniąc inne rośliny przed szkodnikami i poprawiając strukturę gleby. Pomidory są również doskonałym źródłem nasion do dalszej uprawy i eksperymentów z różnymi odmianami.
Opis Permapeople
Lycopersicum esculentum jest synonimem Solanum lycopersicum, nazwy naukowej pomidora.
Opis botaniczny
Lycopersicum esculentum, znany powszechnie jako pomidor, to roślina jednoroczna z rodziny psiankowatych (Solanaceae). Pochodzi z Ameryki Południowej, a obecnie jest uprawiana na całym świecie. Pomidor to roślina zielna, osiągająca wysokość od 0,6 do 3 metrów, w zależności od odmiany. Charakteryzuje się łodygą pokrytą drobnymi włoskami, liśćmi o pierzastym kształcie oraz żółtymi kwiatami zebranymi w grona. Owoce pomidora, choć potocznie nazywane warzywem, są botanicznie owocami – jagodami. Występują w szerokiej gamie kolorów, kształtów i rozmiarów, od małych koktajlowych po duże, mięsiste odmiany.
Uprawa współrzędna
Pomidory dobrze rosną w towarzystwie bazylii, marchewki, seleru, nagietka i czosnku. Bazylia odstrasza szkodniki pomidora, a także poprawia jego smak. Marchewka i seler poprawiają strukturę gleby. Nagietek chroni przed nicieniami, a czosnek odstrasza szkodniki i choroby grzybowe. Należy unikać sadzenia pomidorów w pobliżu kapusty, ziemniaków, grochu i kukurydzy, ponieważ mogą one konkurować o składniki odżywcze i sprzyjać rozwojowi chorób.
Metody rozmnażania
Pomidory można rozmnażać na kilka sposobów. Najpopularniejsza metoda to wysiew nasion. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną, w pomieszczeniach, a po około 6-8 tygodniach sadzonki przesadza się do gruntu. Pomidory można również rozmnażać przez odrosty korzeniowe, szczególnie w przypadku odmian niewymagających zapylenia. Odrosty oddziela się od rośliny matecznej i sadzi w oddzielnych doniczkach. Kolejną metodą jest ukorzenianie wierzchołkowych sadzonek, choć jest ona mniej popularna i wymaga odpowiednich warunków.
Historia i tradycje
Pomidory pochodzą z regionu Andów w Ameryce Południowej, gdzie były uprawiane przez Azteków i Majów już w czasach prekolumbijskich. Europejczycy poznali pomidory w XVI wieku, sprowadzając je z Meksyku. Początkowo uważano je za rośliny ozdobne, a nawet trujące. Dopiero w XVIII wieku pomidory zaczęły być powszechnie uprawiane jako warzywo w południowej Europie, a następnie rozprzestrzeniły się na cały świat. W tradycyjnej medycynie ludowej pomidory były wykorzystywane do leczenia różnych dolegliwości, takich jak problemy trawienne i choroby skóry.
Kalendarz użycia
Wysiew nasion: luty-marzec (w pomieszczeniach). Przesadzanie sadzonek do gruntu: maj-czerwiec (po ustąpieniu przymrozków). Kwitnienie: lipiec-sierpień. Zbiór owoców: sierpień-październik (w zależności od odmiany i warunków pogodowych). Zbiór nasion: październik-listopad (z dojrzałych owoców). Cięcie: regularne usuwanie pędów bocznych (pasynków) w celu poprawy plonowania.