🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Kocubowiec meksykański jest ceniony przede wszystkim za swoje piękne i trwałe drewno, które znajduje zastosowanie w stolarstwie i produkcji mebli. W permakulturze może być uprawiany jako drzewo wiatrochronne, stabilizujące glebę na zboczach, a także jako źródło biomasy. Liście mogą być wykorzystywane jako zielony nawóz, wzbogacający glebę w azot. Chociaż nie jest powszechnie spożywany, w niektórych kulturach korę i liście wykorzystywano w celach leczniczych (należy zachować ostrożność i skonsultować się z ekspertem).
Opis Permapeople
Dalbergia retusa, znana również jako palisander kokobolo, jest drzewem tropikalnym z rodziny bobowatych (Fabaceae), naturalnie występującym w Ameryce Środkowej. Ceniona jest ze względu na swoje gęste, barwne i aromatyczne drewno, wykorzystywane w różnorodnych zastosowaniach, takich jak rękojeści noży, instrumenty muzyczne oraz wysokiej jakości meble. Drewno charakteryzuje się wysoką trwałością i odpornością na szkodniki.
Opis botaniczny
Dalbergia retusa to drzewo z rodziny bobowatych (Fabaceae), pochodzące z Meksyku i Ameryki Centralnej. Osiąga wysokość do 20-30 metrów. Charakteryzuje się gładką, szarą korą i złożonymi, parzystopierzastymi liśćmi. Kwiaty są drobne, białe lub kremowe, zebrane w grona. Owocem jest brązowy, spłaszczony strąk zawierający jedno lub dwa nasiona. Drewno jest twarde, gęste i o pięknym, ciemnobrązowym kolorze z wyraźnymi smugami – stąd nazwa 'palisander'.
Uprawa współrzędna
Kocubowiec meksykański dobrze rośnie w towarzystwie roślin motylkowych (np. fasola, groch), które wzbogacają glebę w azot. Dobrze sprawdzą się również rośliny okrywowe, które pomogą utrzymać wilgoć w glebie i ograniczyć wzrost chwastów. Należy unikać sadzenia w pobliżu roślin wrażliwych na cień, ponieważ kocubowiec meksykański może je zagłuszać. Dobrze współgra z innymi drzewami owocowymi, tworząc ochronną warstwę.
Metody rozmnażania
Kocubowiec meksykański rozmnaża się głównie z nasion. Nasiona należy najpierw poddać skaryfikacji (uszkodzenie łupiny nasiennej) i następnie namoczyć w ciepłej wodzie na 24-48 godzin, aby przyspieszyć kiełkowanie. Można również próbować rozmnażania przez sadzonki pędowe, ale jest to trudniejsze i mniej skuteczne. Rozmnażanie wegetatywne (np. odrosty korzeniowe) jest możliwe, ale rzadko praktykowane.
Historia i tradycje
Kocubowiec meksykański od wieków był ceniony przez ludność Meksyku i Ameryki Centralnej za swoje drewno. Wykorzystywano je do budowy domów, łodzi, mebli i instrumentów muzycznych. Rdzenni mieszkańcy stosowali korę i liście w tradycyjnej medycynie, m.in. w leczeniu ran i dolegliwości żołądkowych. Drewno palisandru było również symbolem statusu i bogactwa.
Kalendarz użycia
Kocubowiec meksykański kwitnie zazwyczaj od kwietnia do czerwca. Owoce dojrzewają od sierpnia do października. Sadzenie nasion najlepiej przeprowadzać wiosną lub jesienią. Cięcie formujące można wykonywać wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji. Zbiór biomasy (gałęzie, liście) możliwy jest przez cały rok, ale najlepiej robić to po okresie kwitnienia.