🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Dynia palczasta jest wszechstronną rośliną w permakulturze. Owoce są jadalne, zarówno młode (jak cukinia), jak i dojrzałe (do przechowywania). Można je wykorzystać do zup, gulaszy, ciast, a nawet dżemów. Nasiona są bogate w białko i tłuszcze, idealne do prażenia i spożywania jako przekąska. Roślina ta jest również doskonałym pokrywaczem gleby, ograniczającym wzrost chwastów i poprawiającym strukturę gleby. Duże liście mogą służyć jako ściółka. Kwiaty są jadalne po usmażeniu. Jest to roślina miododajna, przyciągająca pszczoły i inne owady zapylające.
Opis Permapeople
Cucurbita digitata, znana również jako dynia kojota, jest byliną pnącą, pochodzącą z suchych regionów południowo-zachodnich Ameryki Północnej. Charakteryzuje się głębokim korzeniem palowym, umożliwiającym przetrwanie w warunkach suszy. Roślina wytwarza małe, okrągłe dyniowate, gorzkie w smaku i generalnie uważane za niejadalne. Wykorzystywana jest leczniczo przez niektóre plemiona rdzennych Amerykanów.
Opis botaniczny
Cucurbita digitata, znana jako dynia palczasta, to roślina jednoroczna z rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. Charakteryzuje się długimi, wąskimi owocami, przypominającymi palce, stąd jej nazwa. Owoce mogą osiągać długość do 1 metra i średnicę do 10 cm. Liście są duże, trójkątne, z ząbkowanymi brzegami. Kwiaty są duże, żółte, z pięcioma płatkami. Roślina wytwarza silny system korzeniowy. Występują odmiany o różnych kolorach owoców, od zielonego do żółtego i pomarańczowego.
Uprawa współrzędna
Dobre towarzystwo: kukurydza (wzajemne wsparcie), fasola (wzbogacanie gleby w azot), marchew, rzodkiewka, nagietek (odstraszanie szkodników). Złe towarzystwo: ziemniaki (konkurencja o składniki odżywcze), seler, kapusta (możliwość wystąpienia chorób).
Metody rozmnażania
Dynia palczasta rozmnaża się głównie przez nasiona. Nasiona można wysiewać bezpośrednio do gruntu w maju, po ustąpieniu przymrozków, lub wysiewać w pomieszczeniach na rozsadę w kwietniu. Rozsada powinna być przesadzona do gruntu, gdy temperatura gleby osiągnie co najmniej 15°C. Roślina wymaga słonecznego stanowiska i żyznej, dobrze przepuszczalnej gleby. Można również próbować rozmnażanie przez sadzonki pędowe, ale jest to mniej efektywne.
Historia i tradycje
Dynia palczasta była uprawiana przez rdzennych mieszkańców Ameryki Środkowej i Południowej od tysięcy lat. Stanowiła ważny element ich diety i kultury. Używano jej nie tylko jako pożywienia, ale także do wyrobu naczyń, instrumentów muzycznych i ozdób. W tradycyjnej medycynie wykorzystywano różne części rośliny do leczenia różnych dolegliwości. Wraz z kolonizacją Ameryki, dynia palczasta trafiła do Europy i innych części świata, gdzie zyskała popularność jako roślina uprawna.
Kalendarz użycia
Siew: kwiecień-maj (rozsada), maj-czerwiec (bezpośrednio do gruntu). Kwitnienie: lipiec-sierpień. Zbiór młodych owoców (jak cukinia): lipiec-wrzesień. Zbiór dojrzałych owoców (do przechowywania): wrzesień-październik. Zbiór nasion: październik. Ściółkowanie liśćmi: jesień. Przygotowanie gleby: jesień/wiosna.