🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Kopaiba langsdorffa jest ceniona przede wszystkim za swoje właściwości lecznicze. Olejek kopalny pozyskiwany z jej żywicy ma szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej, działając antyseptycznie, przeciwzapalnie i wspomagając gojenie ran. W permakulturze może być uprawiana jako drzewo dające cenny surowiec, a także jako element dywersyfikacji ekosystemu. Jej korzenie pomagają w stabilizacji gleby, a liście mogą służyć jako nawóz zielony. Nasiona mogą być wykorzystywane jako pokarm dla ptaków i innych zwierząt.
Opis Permapeople
Copaifera langsdorffii to gatunek drzewa z rodzaju Copaifera, pochodzący z Brazylii i innych krajów Ameryki Południowej. Jest znany z leczniczego oleju – oleju copaiba – pozyskiwanego z pnia drzewa.
Opis botaniczny
Copaifera langsdorffii jest drzewem z rodziny bezszypułkowcowatych (Fabaceae). Pochodzi z lasów deszczowych Amazonii, głównie z Brazylii. Osiąga wysokość do 30-40 metrów. Posiada gładką, szarą korę i duże, złożone liście. Charakterystyczną cechą są kwiatostany w postaci gęstych gron, z małymi, białymi kwiatami. Owocem jest torebka zawierająca jedno lub dwa nasiona. Najważniejszym elementem jest żywica, wydobywana przez wiercenie otworów w pniu drzewa. Żywica ta jest bogata w seskwiterpeny i ma charakterystyczny zapach.
Uprawa współrzędna
Kopaiba langsdorffa dobrze rośnie w towarzystwie innych drzew tropikalnych, tworząc z nimi zróżnicowany ekosystem. Dobrze współgra z roślinami motylkowatymi, które wzbogacają glebę w azot. Należy unikać sadzenia jej w pobliżu roślin wrażliwych na kwaśne gleby, ponieważ kopaiba może je zakwaszać. Dobrym towarzystwem są również rośliny, które przyciągają owady zapylające, co sprzyja obfitym zbiorom nasion.
Metody rozmnażania
Rozmnażanie kopaiby langsdorffa jest trudne i zazwyczaj odbywa się za pomocą nasion. Nasiona wymagają specjalnego przygotowania, w tym skaryfikacji (uszkodzenia łupiny nasiennej) i stratyfikacji (przechłodzenia). Kiełkowanie jest powolne i nierówne. Możliwe jest również rozmnażanie wegetatywne za pomocą sadzonek pędowych, ale jest to mniej skuteczne. Najlepszym sposobem na pozyskanie nowych drzew jest zbieranie sadzonek korzeniowych z roślin matecznych.
Historia i tradycje
Kopaiba langsdorffa od wieków była wykorzystywana przez rdzennych mieszkańców Amazonii w celach leczniczych. Uważano ją za święte drzewo i stosowano jej żywicę do leczenia ran, infekcji, chorób skóry i problemów z układem oddechowym. W XIX wieku zainteresowali się nią europejscy naukowcy i lekarze, którzy zaczęli badać jej właściwości farmakologiczne. Do dziś kopaiba jest popularnym składnikiem wielu naturalnych leków i kosmetyków w Ameryce Południowej.
Kalendarz użycia
Kopaiba langsdorffa kwitnie zazwyczaj w okresie od maja do lipca. Zbiór żywicy odbywa się przez cały rok, ale najlepszy czas to okres suchy, kiedy żywica jest bardziej skoncentrowana. Nasiona dojrzewają od sierpnia do października. Sadzenie nasion lub sadzonek najlepiej przeprowadzać w okresie deszczowym, aby zapewnić im odpowiednią wilgotność. Cięcie i pielęgnacja drzewa można wykonywać w okresie spoczynku, czyli od listopada do marca.