🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Powojnik polny, choć często uważany za chwast, posiada pewne zastosowania w permakulturze. Jego korzenie mogą być wykorzystywane do stabilizacji gleby na skarpach, zapobiegając erozji. Liście i młode pędy, po odpowiednim przygotowaniu (gotowanie, fermentacja), mogą być spożywane, choć ich smak jest gorzki. Tradycyjnie stosowany w medycynie ludowej, jednak ze względu na potencjalną toksyczność, jego użycie w celach leczniczych wymaga ostrożności i wiedzy. Może być również wykorzystywany jako zielony nawóz, wzbogacając glebę w materię organiczną.
Opis Permapeople
Pnącze wieloletnie, pnące się, o kwiatach w kształcie trąbki, białych lub różowych, często traktowane jako chwast.
Opis botaniczny
Powojnik polny (Convolvulus arvensis) to wieloletnia roślina pnąca z rodziny powojnikowatych (Convolvulaceae). Charakteryzuje się długimi, wijącymi się pędami, które mogą osiągać długość do 1 metra. Liście są strzałkowate lub sercowate, o długości 2-5 cm. Kwiaty są lejkowate, o średnicy 2-3 cm, najczęściej białe lub różowe, z ciemnymi żyłkami. Kwitnie od maja do października. Rozmnaża się głównie przez kłącza i korzenie, co sprawia, że jest trudny do usunięcia. Owocem jest torebka zawierająca nasiona.
Uprawa współrzędna
Powojnik polny jest zazwyczaj uważany za roślinę konkurencyjną i nie jest polecany do sadzenia w towarzystwie innych roślin uprawnych. Może negatywnie wpływać na wzrost i plonowanie roślin o słabszym wzroście. Dobrze rośnie w towarzystwie roślin, które tworzą gęsty pokrowiec glebowy, utrudniając jego rozprzestrzenianie się. Należy unikać sadzenia go w pobliżu roślin wymagających dużo słońca i wody.
Metody rozmnażania
Powojnik polny rozmnaża się przede wszystkim wegetatywnie, za pomocą kłączy i korzeni. Nawet niewielki fragment korzenia może dać początek nowej roślinie, co utrudnia jego zwalczanie. Można go również rozmnażać przez nasiona, jednak kiełkowanie jest nierówne i wymaga odpowiednich warunków. Rozsiewanie nasion następuje naturalnie wraz z owocami. Ze względu na inwazyjność, rozmnażanie celowe nie jest zalecane.
Historia i tradycje
Powojnik polny był znany i wykorzystywany od dawna w medycynie ludowej. Stosowano go w leczeniu problemów skórnych, ran, a także jako środek przeczyszczający. W niektórych kulturach uważano go za roślinę magiczną, związaną z ochroną przed złymi mocami. Jednak ze względu na zawartość alkaloidów, jego użycie wymagało ostrożności i znajomości właściwości rośliny. W średniowieczu wykorzystywano go również do barwienia tkanin.
Kalendarz użycia
Kwitnienie: maj - październik. Zbiór liści i młodych pędów (do spożycia po obróbce termicznej): wiosna - wczesne lato. Zbiór korzeni (do stabilizacji gleby lub zielonego nawozu): jesień. Usuwanie chwastów: przez cały sezon wegetacyjny, regularnie i dokładnie, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się.