🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Kłujnik kolczasty jest cenną rośliną w permakulturze ze względu na swoje wszechstronne zastosowanie. Jego owoce są jadalne, choć wymagają przetworzenia (np. dżemy, galaretki) ze względu na wysoką kwasowość. Liście mogą być używane do przygotowywania naparów o właściwościach leczniczych, a gałęzie stanowią doskonały materiał do tworzenia żywopłotów ochronnych, dzięki swoim kolcom. Roślina przyciąga zapylacze i ptaki, wspierając bioróżnorodność ogrodu. Kłujnik kolczasty dobrze rośnie na ubogich glebach, co czyni go idealnym do zalesiania terenów trudnych.
Opis Permapeople
Citharexylum spinosum, powszechnie znany jako fidlewood (lub drzewo skrzypcowe), to gatunek drzewa z rodziny werbenowatych (Verbenaceae), pochodzący z tropikalnej Ameryki i Karaibów.
Opis botaniczny
Kłujnik kolczasty (Citharexylum spinosum) to krzew lub niewielkie drzewo z rodziny werbenowatych (Verbenaceae). Osiąga wysokość do 5 metrów. Charakteryzuje się kolczastymi gałęziami, skórzastymi, ciemnozielonymi liśćmi o eliptycznym kształcie. Kwiaty są drobne, białe lub kremowe, zebrane w gęste, wiechowate kwiatostany. Owoce to małe, kuliste jagody, początkowo zielone, dojrzewając do ciemnofioletowego koloru. Są one kwaśne w smaku i zawierają liczne pestki. Roślina jest rodzima dla Ameryki Południowej i Środkowej, ale została wprowadzona do innych regionów świata.
Uprawa współrzędna
Kłujnik kolczasty dobrze rośnie w towarzystwie roślin motylkowatych, takich jak fasola i groch, które wzbogacają glebę w azot. Dobrze sprawdza się również w towarzystwie roślin przyciągających zapylacze, takich jak lawenda i rozmaryn. Należy unikać sadzenia w pobliżu roślin wrażliwych na zakwaszenie gleby, ponieważ kłujnik kolczasty może obniżać pH gleby. Dobrze współgra z innymi krzewami i drzewami tworząc naturalne bariery ochronne.
Metody rozmnażania
Kłujnik kolczasty można rozmnażać na kilka sposobów. Najłatwiejszą metodą jest rozmnażanie przez sadzonki pędowe pobierane wiosną lub latem. Sadzonki ukorzeniają się stosunkowo łatwo w wilgotnym podłożu. Można również rozmnażać przez nasiona, ale proces ten jest bardziej czasochłonny i wymaga stratyfikacji nasion (przechowywania w chłodzie przez kilka tygodni). Podział krzewu jest również możliwy, ale wymaga ostrożności ze względu na kolczaste gałęzie.
Historia i tradycje
Kłujnik kolczasty od dawna był wykorzystywany przez rdzenne ludy Ameryki Południowej. Owoce spożywano po przetworzeniu, a liście i kora stosowano w medycynie ludowej do leczenia ran, infekcji i problemów żołądkowych. Roślina była również używana do tworzenia narzędzi i broni ze względu na twarde i kolczaste gałęzie. W niektórych kulturach kłujnik kolczasty miał znaczenie symboliczne, związane z ochroną i siłą.
Kalendarz użycia
Kwiaty pojawiają się od maja do lipca. Owoce dojrzewają od sierpnia do października. Najlepszy czas na sadzenie to wiosna lub jesień. Przycinanie powinno być wykonywane wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wzrostu. Liście można zbierać przez cały sezon wegetacyjny, ale najlepiej robić to przed kwitnieniem, gdy zawierają najwięcej substancji aktywnych.