🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Boćwina jest niezwykle wszechstronna w permakulturze. Liście są jadalne, podobne do szpinaku, i można je spożywać na surowo w sałatkach, gotować, dusić lub blanszować. Młode korzenie również są jadalne, choć mniej popularne. Roślina jest doskonałym nawozem zielonym, poprawiającym strukturę gleby i dostarczającym składników odżywczych. Przyciąga pożyteczne owady, takie jak pszczoły i trzmiele. Można ją wykorzystać jako roślinę okrywającą, ograniczając wzrost chwastów. Jest odporna na mróz, co pozwala na przedłużenie okresu zbiorów.
Opis Permapeople
Warzywo liściaste. Liście i łodygi są jadalne. Blisko spokrewnione z burakiem.
Opis botaniczny
Beta vulgaris subsp. cicla, znana jako boćwina, to roślina dwuletnia z rodziny komosowatych (Amaranthaceae). Pochodzi z regionu Morza Śródziemnego. Charakteryzuje się dużymi, mięsistymi liśćmi, które mogą być zielone, czerwone lub żółte, w zależności od odmiany. Roślina tworzy rozetę liściową, a w drugim roku życia wytwarza kwiatostan z drobnymi kwiatami. Korzeń jest wrzecionowaty, ale nie tak gruby jak u buraka cukrowego. Osiąga wysokość do 60 cm. Jest to roślina o wysokiej wartości odżywczej, bogata w witaminy, minerały i antyoksydanty.
Uprawa współrzędna
Boćwina dobrze rośnie w towarzystwie cebuli, czosnku, pora, sałaty i rzodkiewki. Odstrasza szkodniki tych roślin. Nie należy sadzić jej w pobliżu fasoli i grochu, ponieważ mogą one hamować jej wzrost. Dobrze współgra z roślinami z rodziny kapustnych, takich jak brokuły i kalafior. Boćwina poprawia strukturę gleby, co korzystnie wpływa na wzrost roślin towarzyszących.
Metody rozmnażania
Boćwinę można rozmnażać przez nasiona. Siew nasion przeprowadza się wiosną, bezpośrednio do gruntu, lub wczesną wiosną do skrzynek na rozsadę. Nasiona kiełkują w temperaturze 15-20°C. Roślina łatwo się wysiewa i nie wymaga specjalnych zabiegów. Można również rozmnażać boćwinę przez podział kęp korzeniowych, ale jest to mniej popularna metoda. Ważne jest, aby zbierać nasiona z roślin, które nie przeszły na kwitnienie, ponieważ kwitnące rośliny tracą smak i wartość odżywczą.
Historia i tradycje
Boćwina była uprawiana już w starożytności, zarówno w Grecji, jak i w Rzymie. Początkowo uprawiano ją głównie dla korzeni, ale z czasem zaczęto doceniać również liście. W średniowieczu była popularnym warzywem w Europie, szczególnie w regionach śródziemnomorskich. W Polsce boćwina pojawiła się stosunkowo późno, w XVI wieku. Tradycyjnie wykorzystywana była jako lek na różne dolegliwości, m.in. na problemy z trawieniem i niedokrwistość. Liście boćwiny były również używane do barwienia tkanin.
Kalendarz użycia
Siew nasion: kwiecień - sierpień. Zbiór liści: maj - listopad (w zależności od terminu siewu i warunków pogodowych). Zbiór korzeni: jesień (młode korzenie). Kwitnienie: drugi rok uprawy (jeśli roślina nie jest zbierana regularnie). Można uprawiać boćwinę pod osłonami, aby przedłużyć okres zbiorów. W chłodniejsze lata zbiory liści mogą trwać nawet do późnej jesieni.