🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Baillonella toxisperma jest cennym drzewem w permakulturze, szczególnie w suchych i półsuchych regionach Afryki. Jego liście i kora są wykorzystywane w medycynie ludowej do leczenia różnych dolegliwości, w tym gorączki i bólu. Drzewo to ma również znaczenie ekologiczne, stabilizując glebę i zapewniając schronienie dla dzikiej fauny. Nasiona, choć toksyczne, mogą być przetwarzane w celu uzyskania oleju. Można go wykorzystać jako żywopłot wiatrochronny, a jego liście jako ściółkę.
Opis Permapeople
Baillonella toxisperma to gatunek drzewa występujący w Afryce Środkowej i Zachodniej. Jest źródłem drewna moabi, cenionego za trwałość i odporność na szkodniki. Nasiona również dostarczają oleju wykorzystywanego w kosmetyce oraz medycynie tradycyjnej.
Opis botaniczny
Baillonella toxisperma to drzewo z rodziny Sapotaceae, występujące naturalnie w Afryce Zachodniej i Centralnej. Osiąga wysokość do 30 metrów. Posiada gładką, szarą korę i skórzaste, błyszczące liście o eliptycznym kształcie. Kwiaty są małe, białe i zebrane w pachy. Owoce to kuliste pestkowce o średnicy do 2 cm, zawierające jedno nasiono. Nasiona zawierają toksyny, dlatego spożycie owoców jest niebezpieczne. Drzewo charakteryzuje się dużą odpornością na suszę i ubogie gleby.
Uprawa współrzędna
Baillonella toxisperma dobrze rośnie w towarzystwie roślin motylkowych, które wzbogacają glebę w azot. Dobrze współgra z innymi drzewami i krzewami odpornymi na suszę, tworząc zróżnicowany ekosystem. Należy unikać sadzenia w pobliżu roślin wymagających dużej ilości wody, ponieważ Baillonella toxisperma może konkurować z nimi o zasoby. Dobrze sprawdza się w systemach agroforestalnych z roślinami uprawnymi takimi jak maniok czy sorgo.
Metody rozmnażania
Baillonella toxisperma rozmnażana jest głównie przez nasiona, choć proces ten jest trudny ze względu na toksyczność nasion i niską zdolność kiełkowania. Nasiona należy najpierw oczyścić i namoczyć w wodzie, a następnie wysiać w wilgotnym podłożu. Możliwe jest również rozmnażanie przez sadzonki pędowe, ale wymaga to odpowiednich warunków i stymulatorów ukorzeniania. Rozmnażanie wegetatywne (np. przez odrosty korzeniowe) jest rzadko stosowane.
Historia i tradycje
Tradycyjnie, Baillonella toxisperma była wykorzystywana przez lokalne społeczności w Afryce do celów leczniczych. Kora i liście były używane do przygotowywania naparów i okładów stosowanych w leczeniu gorączki, bólu głowy, ran i infekcji. Drzewo to odgrywało również ważną rolę w wierzeniach i rytuałach plemiennych. W niektórych kulturach uważano je za święte i wykorzystywano w ceremoniach religijnych.
Kalendarz użycia
Okres kwitnienia przypada na porę suchą (zwykle od listopada do marca). Owoce dojrzewają od lutego do kwietnia. Sadzenie drzewa najlepiej przeprowadzać w porze deszczowej, aby zapewnić mu odpowiednią wilgoć. Zbiór kory i liści do celów leczniczych można przeprowadzać przez cały rok, ale najlepiej jest to robić w okresie spoczynku rośliny (po opadnięciu liści).