🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Piołun jest wszechstronną rośliną w permakulturze. Można go wykorzystać jako roślinę leczniczą (poprawa trawienia, działanie przeciwpasożytnicze), w kuchni (do przyprawiania potraw, choć z umiarem ze względu na gorzki smak), jako repelent owadów (odstrasza mole, mszyce), a także jako składnik naturalnych barwników. Może być również używany do tworzenia kompostu, wzbogacając go w minerały. W uprawie polowej, piołun może pomóc w zwalczaniu nicieni w glebie.
Opis Permapeople
Piołun zwyczajny, znany również jako Artemisia absinthium, jest byliną pochodzącą z umiarkowanych stref Europy, Azji i Północnej Afryki. Charakteryzuje się srebrzysto-szarymi liśćmi i drobnymi, żółtymi kwiatami, które kwitną latem. Roślina zazwyczaj osiąga wysokość 60-120 cm i posiada zdrewniałą łodygę. Wyróżnia się spośród innych gatunków z rodzaju Artemisia silnym, gorzkim aromatem.
Piołun preferuje stanowiska słoneczne do półcienistych, na glebach dobrze przepuszczalnych. Jest na ogół łatwy w uprawie, jednak może wymagać kontroli rozrostu, ponieważ w niektórych regionach może być inwazyjny. Roślina jest mrozoodporna i toleruje niskie temperatury.
Piołun ma długą historię wykorzystania jako zioło lecznicze i znany jest z gorzkiego, przypominającego absynt smak. Liście i wierzchołki kwitnące rośliny można wykorzystać do przygotowania gorzkiego toniku lub dodawać do potraw i napojów jako przyprawa. Należy jednak używać piołunu z umiarem, ponieważ w dużych ilościach może być toksyczny.
Oprócz zastosowań kulinarnych i leczniczych, piołun był również wykorzystywany do różnych innych celów. Znany jest z odstraszania szkodników i może być stosowany jako naturalny insektycyd. Roślina jest również powszechnie używana w barwnikach naturalnych oraz jako roślina ozdobna w ogrodach.
Piołun stanowi siedlisko i pokarm dla różnorodnej fauny, w tym motyli i ptaków. Przyciąga również zapylacze, takie jak pszczoły i osy.
Opis botaniczny
Piołun zwyczajny (Artemisia absinthium) to wieloletnia roślina zielna z rodziny astrowatych (Asteraceae). Osiąga wysokość od 30 do 150 cm. Charakteryzuje się srebrzystozielonymi, silnie podzielonymi liśćmi o aromatycznym zapachu. Kwiaty są małe, żółte, zebrane w koszyczki tworzące gęste kwiatostany. Roślina posiada rozbudowany system korzeniowy. Występuje naturalnie w Europie, Azji i północnej Afryce. Preferuje stanowiska słoneczne i gleby suche, dobrze przepuszczalne.
Uprawa współrzędna
Piołun dobrze rośnie w towarzystwie roślin takich jak róże, pomidory, ogórki, kapusta i seler, ponieważ odstrasza szkodniki. Nie należy go sadzić w pobliżu roślin z rodziny marchewkowatych (marchew, pietruszka, seler), ponieważ może hamować ich wzrost. Piołun dobrze współgra z ziołami takimi jak tymianek, szałwia i rozmaryn.
Metody rozmnażania
Piołun można rozmnażać na kilka sposobów. Najłatwiejsza jest rozmnażanie przez podział kęp korzeniowych wiosną lub jesienią. Można również rozmnażać przez sadzonki pędowe pobierane w czerwcu lub lipcu. Nasiona piołunu kiełkują dość wolno i nierównomiernie, dlatego zaleca się stratyfikację nasion (przechowywanie w wilgotnym piasku w chłodnym miejscu przez kilka tygodni) przed wysiewem wczesną wiosną.
Historia i tradycje
Piołun ma długą historię wykorzystania w medycynie ludowej i tradycyjnej. Już w starożytności był ceniony za swoje właściwości lecznicze, szczególnie w leczeniu problemów trawiennych. W średniowieczu był stosowany w klasztornych ogrodach leczniczych. W XVIII i XIX wieku piołun zyskał popularność jako składnik absyntu, alkoholu o charakterystycznym smaku i działaniu. W wielu kulturach uważany był za roślinę ochronną, odstraszającą złe duchy.
Kalendarz użycia
Kwiatostany piołunu pojawiają się zwykle w sierpniu i wrześniu. Liście zbiera się w okresie kwitnienia, przed zawiązaniem nasion. Suszone liście i kwiaty można przechowywać w szczelnych pojemnikach do następnego sezonu. Podział kęp korzeniowych przeprowadza się wiosną lub jesienią. Siew nasion najlepiej przeprowadzić wczesną wiosną lub jesienią.