Seler naciowy, Seler korzeniowy, Pietruszka korzeniowa
Apium graveolens rapaceum
🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Seler naciowy jest cenną rośliną warzywną w permakulturze. Jego korzeń jest spożywany jako warzywo, bogate w witaminy i minerały. Liście i nacią również są jadalne i mogą być używane do zup, sałatek lub jako przyprawa. Roślina ta przyciąga pożyteczne owady, takie jak pszczoły i motyle, a także poprawia strukturę gleby dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu. Można go również wykorzystać jako roślinę okrywającą w okresie zimowym, chroniąc glebę przed erozją.
Opis Permapeople
Seler naciowy (Apium graveolens var. rapaceum) jest odmianą selera uprawianą dla jadalnego korzenia. Znany jest również jako korzeń selera lub seler bulwowy. Seler naciowy jest dobrym źródłem witaminy K, witaminy C oraz kilku witamin z grupy B, a także ważnych minerałów, takich jak fosfor, potas i mangan.
Opis botaniczny
Apium graveolens rapaceum, znany jako seler naciowy, to dwuletnia roślina warzywna z rodziny selerowatych (Apiaceae). Pochodzi z regionu Morza Śródziemnego. Charakteryzuje się grubym, mięsistym korzeniem, który jest główną częścią jadalną. Liście są trójlistkowe, ciemnozielone. Roślina osiąga wysokość do 1 metra. Kwitnie w drugim roku życia, wytwarzając białe kwiatostany w postaci baldachów. Jest blisko spokrewniony z selerem wonnym (Apium graveolens dulce) i pietruszką (Petroselinum crispum).
Uprawa współrzędna
Seler naciowy dobrze rośnie w towarzystwie kapustnych (kapusta, brokuły, kalafior), cebuli, czosnku, porów i marchewki. Unikać sadzenia go w pobliżu kopru, pietruszki i selera wonnego, ponieważ mogą konkurować o składniki odżywcze. Dobrze wpływa na wzrost i zdrowie roślin z rodziny kapustnych, chroniąc je przed szkodnikami.
Metody rozmnażania
Seler naciowy rozmnaża się głównie z nasion. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną do skrzynek lub bezpośrednio do gruntu, po ustąpieniu mrozów. Ważne jest zapewnienie odpowiedniej wilgotności gleby podczas kiełkowania. Można również rozmnażać seler przez podział kęp korzeniowych, ale jest to mniej popularna metoda. Nasiona wymagają stratyfikacji, czyli okresu chłodzenia, aby poprawić kiełkowanie.
Historia i tradycje
Seler naciowy był uprawiany już w starożytności, zarówno w Grecji, jak i w Rzymie. Ceniony był za swoje właściwości lecznicze i smak. W średniowieczu był popularny w klasztornych ogrodach. W Polsce pojawił się stosunkowo późno, w XVI wieku. Tradycyjnie wykorzystywano go nie tylko jako pokarm, ale również w medycynie ludowej, np. jako środek moczopędny i wspomagający trawienie.
Kalendarz użycia
Siew nasion: luty-marzec (do skrzynek) lub kwiecień-maj (bezpośrednio do gruntu). Sadzenie rozsady: maj-czerwiec. Zbiór korzeni: październik-listopad (przed przymrozkami). Zbiór liści i naci: od wiosny do jesieni, w miarę potrzeby. Roślina jest mrozoodporna, ale korzenie należy wykopać przed silnymi mrozami.