🌿 Morfologie
🌞 Groeiomstandigheden
🌍 Herkomst en familie
🌾 Toepassingen
Let op: Ondanks de zorgvuldigheid bij het opstellen van deze fiche is het essentieel om verschillende bronnen te raadplegen voordat u een plant gebruikt of consumeert. Bij twijfel, raadpleeg een gekwalificeerde professional
Permacultuur toepassingen
De vogelkers is een waardevolle boom in de permacultuur. De bessen zijn eetbaar (na verwerking, zie beschrijving), maar worden vooral gebruikt om jam, gelei, siroop en likeur te maken. De bloemen trekken bestuivers aan en de boom biedt beschutting aan vogels en andere dieren. Het hout is hard en geschikt voor kleine constructies en gereedschapsstelen. De boom kan ook gebruikt worden als windbreker en om de bodem te verbeteren door bladval.
Permapeople beschrijving
Prunus padus is een bladverliezende boom of grote struik met witte bloemen in het voorjaar en kleine zwarte vruchten in de zomer. De soort is inheems in Europa en Azië.
Botanische beschrijving
Prunus padus, de vogelkers, is een kleine loofboom uit de rozenfamilie (Rosaceae). Hij bereikt een hoogte van 5 tot 12 meter. De schors is glad en glanzend bruin, met horizontale lenticellen. De bladeren zijn eirond tot elliptisch, fijngezaagd en hebben een donkergroene kleur. In het voorjaar bloeit de vogelkers met witte, geurende bloemen in hangende trossen. De bloemen worden bestoven door insecten. De vruchten zijn kleine, donkerrode tot zwarte bessen met een wrange, licht bittere smaak. Deze bessen bevatten amygdaline, wat bij vertering cyanide vrijmaakt. Daarom moeten ze gekookt of gefermenteerd worden voor consumptie. De vogelkers komt van nature voor in Europa en West-Azië.
Combinatieteelt
Goede buren zijn bijvoorbeeld bessenstruiken zoals frambozen en bramen, evenals fruitbomen zoals appels en peren. De vogelkers kan ook goed samengaan met kruiden zoals rozemarijn en tijm. Vermijd het planten in de buurt van walnoten, omdat deze stoffen afgeven die de groei van de vogelkers kunnen remmen. Ook tomaten en aardappelen zijn minder goede buren.
Vermeerderingsmethoden
Vogelkers kan op verschillende manieren vermeerderd worden. Zaadvermeerdering is mogelijk, maar de zaden moeten eerst een koude stratificatie ondergaan (ongeveer 3 maanden in de koelkast) om de kieming te bevorderen. Bovenste stekken kunnen in het voorjaar worden genomen en beworteld in een vochtige omgeving. Wortelopslag, kleine scheuten die aan de wortels ontstaan, kunnen worden uitgegraven en geplant. Enten is ook een mogelijkheid, vooral om specifieke cultivars te vermeerderen.
Geschiedenis en tradities
De vogelkers heeft een lange geschiedenis van gebruik door de mens. De bessen werden traditioneel gebruikt om jam en likeur te maken, maar ook voor medicinale doeleinden. In de volksgeneeskunde werd de schors gebruikt als adstringens en tegen diarree. De boom werd ook beschouwd als een beschermende boom tegen heksen en boze geesten. In sommige culturen werd het hout gebruikt voor het maken van pijpen en andere gebruiksvoorwerpen.
Gebruikskalender
Bloei: april-mei. Vruchtzetting: augustus-september. Oogst van de bessen: september-oktober (na de eerste vorst zijn ze zoeter). Planten: herfst of voorjaar. Snoeien: late winter of vroege lente, om de vorm te behouden en dode takken te verwijderen. Bladval: november-december.