🌿 Morfologie
🌞 Groeiomstandigheden
🌍 Herkomst en familie
🌾 Toepassingen
Let op: Ondanks de zorgvuldigheid bij het opstellen van deze fiche is het essentieel om verschillende bronnen te raadplegen voordat u een plant gebruikt of consumeert. Bij twijfel, raadpleeg een gekwalificeerde professional
Permacultuur toepassingen
Oca is een knolgewas dat voornamelijk wordt verbouwd om zijn eetbare knollen. De knollen zijn rauw knapperig en zuur, maar worden meestal gekookt, gestoofd of gefrituurd. De bladeren zijn ook eetbaar en kunnen worden gebruikt in salades of als groente. Oca is een uitstekende bodembedekker en kan helpen bij het onderdrukken van onkruid. Het is een goede keuze voor een voedselbos of een permacultuurtuin vanwege zijn lage onderhoudsbehoefte en hoge opbrengst.
Permapeople beschrijving
Oxalis tuberosa is een meerjarige kruidachtige plantensoort uit de familie van de zuurklaverachtigen (Oxalidaceae). Ze is inheems in de Andesregio van Zuid-Amerika, waar ze wordt gekweekt om haar eetbare knollen.
Botanische beschrijving
Oxalis tuberosa is een overblijvende plant uit de familie Oxalidaceae. Het is afkomstig uit de Andes van Zuid-Amerika, voornamelijk Peru en Bolivia. Het is een kruidachtige plant die tot 70 cm hoog kan worden. De bladeren zijn hartvormig en gelobd, en de bloemen zijn klein en wit of roze. De plant produceert ondergrondse knollen die variëren in kleur van geel, oranje, rood tot paars. De knollen zijn bedekt met kleine 'ogen', net als aardappelen, en kunnen worden vermeerderd door ze te planten. Oca is een polyploïde soort, wat betekent dat de cellen meer dan twee sets chromosomen bevatten. Dit draagt bij aan de variabiliteit in knolvorm en kleur.
Combinatieteelt
Oca groeit goed samen met maïs, bonen en pompoenen (de 'Three Sisters' combinatie). Het kan ook worden gecombineerd met kruiden zoals rozemarijn en tijm, die helpen om plagen af te weren. Vermijd het planten van oca in de buurt van aardappelen, omdat ze beide vatbaar zijn voor dezelfde ziekten en plagen. Ook is het niet aan te raden om oca te planten in de buurt van koolgewassen, omdat ze dezelfde voedingsstoffen nodig hebben.
Vermeerderingsmethoden
Oca kan op verschillende manieren worden vermeerderd. De meest gebruikelijke methode is het planten van de knollen. De knollen worden in het voorjaar geplant, nadat de vorstgevaar is voorbij. Het is belangrijk om knollen te gebruiken die vrij zijn van ziekten en plagen. Oca kan ook worden vermeerderd door stekken. Stekken worden genomen van de stengels en wortels van de plant en in water of vochtige grond geplaatst. De stekken wortelen snel en kunnen worden geplant in de tuin. Het is ook mogelijk om oca te vermeerderen door zaad, maar dit is minder gebruikelijk omdat de zaden niet altijd kiemen en de planten niet altijd dezelfde eigenschappen hebben als de moederplant.
Geschiedenis en tradities
Oca werd al duizenden jaren geleden gecultiveerd door de Inca's en andere inheemse volkeren in de Andes. Het was een belangrijk basisvoedsel in de regio en werd gebruikt als voedsel, medicijn en voor ceremoniële doeleinden. De Spanjaarden introduceerden oca in Europa in de 16e eeuw, maar het werd nooit zo populair als de aardappel. In de 19e eeuw werd oca naar Nieuw-Zeeland gebracht, waar het zich goed aanpaste aan het klimaat en een belangrijke voedselbron werd. Tegenwoordig wordt oca wereldwijd verbouwd door permacultuurliefhebbers en tuiniers die op zoek zijn naar een alternatief voor traditionele knolgewassen.
Gebruikskalender
De knollen worden geoogst in de herfst, na de eerste vorst. De vorst helpt om de knollen te verzachten en hun smaak te verbeteren. De bladeren kunnen het hele groeiseizoen worden geoogst. Oca kan worden geplant in het voorjaar, zodra de grond warm genoeg is. De bloeitijd is in de zomer. De plant kan worden gesnoeid om de groei te bevorderen en de opbrengst te verhogen. Het is aan te raden om de plant in de winter af te dekken met mulch om de knollen te beschermen tegen vorst.