
πΏ Morfologie
π Groeiomstandigheden
π Herkomst en familie
πΎ Toepassingen
Let op: Ondanks de zorgvuldigheid bij het opstellen van deze fiche is het essentieel om verschillende bronnen te raadplegen voordat u een plant gebruikt of consumeert. Bij twijfel, raadpleeg een gekwalificeerde professional
Permacultuur toepassingen
De Amerikaanse es is een waardevolle boom voor de permacultuur, voornamelijk vanwege zijn sterke wortelstelsel dat helpt bij het stabiliseren van de bodem en het voorkomen van erosie. Het hout is duurzaam en geschikt voor diverse toepassingen, zoals constructie en brandhout. De boom biedt habitat voor vogels en insecten. Hoewel de zaden niet direct eetbaar zijn, kunnen ze in het verleden door inheemse volkeren zijn gebruikt. De boom kan ook gebruikt worden als windbreker en om schaduw te creΓ«ren.
Permapeople beschrijving
Een middelgrote, bladverliezende boom inheems in het midwesten van de Verenigde Staten. Zijn bast en bladeren kleuren blauw wanneer ze gekneusd worden.
Botanische beschrijving
Fraxinus quadrangulata is een loofboom die tot 25 meter hoog kan worden. De schors is grijs en diep gegroefd. De bladeren zijn samengesteld uit 5-9 blaadjes, die elliptisch tot lancetvormig zijn en een gladde rand hebben. De bloemen zijn klein en groen, en bloeien in het voorjaar voordat de bladeren verschijnen. De vruchten zijn gevleugelde nootjes (samara's) die in de herfst rijpen. De takken zijn vierkantig in doorsnede, vandaar de naam 'quadrangulata'. De boom komt van nature voor in het oosten van Noord-Amerika.
Combinatieteelt
De Amerikaanse es kan goed samengaan met andere boomsoorten die een vergelijkbare bodemvochtigheid en pH-waarde prefereren, zoals beuken, eiken en esdoorns. Vermijd het planten in de buurt van walnoten, omdat deze stoffen afscheiden die de groei van de es kunnen remmen. De es kan ook gunstig zijn voor bepaalde struiken en kruiden, door schaduw te bieden en de bodem te verbeteren.
Vermeerderingsmethoden
De Amerikaanse es kan worden vermeerderd door zaad, maar dit is vaak lastig omdat de zaden een lange kiemrust hebben. Stratificatie (koudebehandeling) is noodzakelijk om de kieming te bevorderen. Het zaad moet gedurende minstens 90 dagen in vochtige koude worden bewaard. Bovensteentakken kunnen ook worden gebruikt voor enten op andere es-soorten. Wortelopslag komt zelden voor.
Geschiedenis en tradities
Inheemse Amerikaanse stammen gebruikten de Amerikaanse es voor verschillende doeleinden. Het hout werd gebruikt voor het maken van bogen, speren, en andere gereedschappen. De bast werd gebruikt voor medicinale doeleinden, bijvoorbeeld om wonden te behandelen. De boom had ook een spirituele betekenis voor sommige stammen. De boom werd vaak geassocieerd met kracht en bescherming.
Gebruikskalender
Bloei: April-Mei. Zaadrijping: September-Oktober. Planten: Het beste in de herfst of vroege lente, wanneer de boom in rust is. Snoeien: Kan in de late winter of vroege lente worden gesnoeid om de vorm te behouden of dode takken te verwijderen. Oogst van hout: Kan het hele jaar door, maar het beste in de winter wanneer de boom geen bladeren heeft.