Indische centella, Gotu kola, Waternavel, Aziatische waterkers
Centella asiatica
🌿 Morfologie
🌞 Groeiomstandigheden
🌍 Herkomst en familie
🌾 Toepassingen
Let op: Ondanks de zorgvuldigheid bij het opstellen van deze fiche is het essentieel om verschillende bronnen te raadplegen voordat u een plant gebruikt of consumeert. Bij twijfel, raadpleeg een gekwalificeerde professional
Permacultuur toepassingen
Centella asiatica is een veelzijdig kruid in de permacultuur. Het is eetbaar, hoewel de smaak bitter is en het vooral gebruikt wordt in kleine hoeveelheden. De bladeren kunnen rauw in salades of gekookt als groente worden gegeten. Het heeft medicinale eigenschappen, waaronder wondgenezing, verbetering van de cognitieve functie en stressvermindering. In de tuin kan het als bodembedekker dienen, vooral in vochtige gebieden, en helpt het bij het onderdrukken van onkruid. Het is ook een aantrekkelijke plant voor nuttige insecten.
Permapeople beschrijving
Gotu Kola, ook bekend als Centella asiatica, is een meerjarige plant die van nature voorkomt in vochtige gebieden in Azië. Ze heeft kleine, waaierachtige bladeren en witte of roze bloemen. De plant bereikt doorgaans een hoogte van 30-60 cm.Wat het uiterlijk betreft, heeft Gotu Kola kleine, waaierachtige bladeren en witte of roze bloemen. De stengels zijn slank en hebben vaak een roodachtige of paarse tint.Qua groeiomstandigheden prefereert Gotu Kola natte, moerasachtige gebieden met gedeeltelijke schaduw. Ze kan succesvol worden gekweekt in verschillende grondsoorten, maar gedijt het best in vochtige, goed doorlatende grond. Voor de teelt is het belangrijk de plant voldoende water te geven en de grond constant vochtig te houden. Wat de winterhardheid betreft, is Gotu Kola wintervast en kan ze lage temperaturen verdragen.Met betrekking tot de eetbaarheid is Gotu Kola eetbaar en wordt ze vaak gebruikt in de traditionele kruidengeneeskunde. De bladeren kunnen rauw of gekookt worden gegeten, en ook de wortel is eetbaar. De plant heeft een milde, licht bittere smaak. Na de oogst kunnen de eetbare delen van de plant worden gedroogd en in een luchtdichte verpakking worden bewaard.Wat de toepassingen betreft, heeft Gotu Kola een breed scala aan medicinale eigenschappen. Ze wordt veel gebruikt bij de behandeling van verschillende huidaandoeningen, waaronder wonden, brandwonden en eczeem. Ook wordt ze gebruikt om de bloedsomloop te verbeteren en om mentale vermoeidheid en angst te behandelen. Naast haar medicinale toepassingen kan de plant ook als bodembedekker dienen en windbescherming bieden in tuinen.Wat de waarde voor de fauna betreft, biedt Gotu Kola voedsel en beschutting aan diverse dieren. De bladeren zijn een voedselbron voor vogels en andere dieren, en de plant kan beschutting bieden aan kleine dieren zoals knaagdieren en insecten.
Botanische beschrijving
Centella asiatica is een kruidachtige, overblijvende plant die behoort tot de familie Apiaceae (Schermbloemigen). Het heeft kleine, ovale bladeren die in paren tegenover elkaar staan op kruipende stengels. De plant groeit in vochtige, schaduwrijke omgevingen, zoals moerassen, langs waterkanten en in regenwouden. Het produceert kleine, witte tot roze bloemen die in schermen groeien. De vrucht is een klein, tweedelig zaadje. De plant wordt typisch 10-30 cm hoog. Het is inheems in Zuidoost-Azië, maar wordt nu wereldwijd gekweekt.
Combinatieteelt
Centella asiatica groeit goed samen met planten die van vochtige grond houden, zoals munt, peterselie en watermeloen. Het kan ook gunstig zijn voor planten die gevoelig zijn voor slakken, omdat de plant een afschrikkende werking heeft. Vermijd het planten in de buurt van planten die droge grond prefereren, zoals lavendel en rozemarijn. Het kan ook concurrerend zijn met langzaam groeiende planten.
Vermeerderingsmethoden
Centella asiatica kan op verschillende manieren worden vermeerderd. De meest voorkomende methode is via stekken. Stukjes van de stengel kunnen in vochtige grond worden geplant en zullen wortels vormen. Het kan ook worden vermeerderd via zaad, maar dit is minder betrouwbaar omdat de zaden een lage kiemkracht hebben. Zaaien kan het beste in het voorjaar worden gedaan. Delen van de wortelstokken kan ook, maar is minder gebruikelijk. Het is belangrijk om een vochtige omgeving te handhaven tijdens de vermeerdering.
Geschiedenis en tradities
Centella asiatica heeft een lange geschiedenis van gebruik in de traditionele geneeskunde, met name in de Ayurveda en de traditionele Chinese geneeskunde. Het werd oorspronkelijk gebruikt door inheemse bevolkingsgroepen in Zuidoost-Azië voor de behandeling van wonden, huidproblemen en als tonicum voor de geest. In de Ayurveda wordt het beschouwd als een 'Rasayana', een verjongend middel. Monniken in Aziatische kloosters gebruikten het om hun concentratie en geheugen te verbeteren. Het is ook een belangrijk ingrediënt in traditionele kruidenmengsels voor de behandeling van verschillende aandoeningen.
Gebruikskalender
De bladeren van Centella asiatica kunnen het hele jaar door worden geoogst, maar de smaak is het beste in het voorjaar en de zomer. De bloeiperiode is van juni tot september. De plant kan het beste in het voorjaar worden geplant, na de laatste vorst. Snoeien is niet noodzakelijk, maar kan worden gedaan om de groei te bevorderen. De zaden kunnen in het voorjaar worden gezaaid.