Palisander czarny, Drewno hebanowe, Afrykańskie hebanowce
Dalbergia melanoxylon
🌿 Morfologia
🌞 Warunki uprawy
🌍 Pochodzenie i rodzina
🌾 Zastosowania
Uwaga: Pomimo staranności w przygotowaniu tej karty, przed jakimkolwiek użyciem lub spożyciem rośliny należy skonsultować różne źródła. W razie wątpliwości skonsultuj się z wykwalifikowanym specjalistą
Zastosowania w permakulturze
Dalbergia melanoxylon nie jest typową rośliną permakulturową w klimacie europejskim ze względu na swoje tropikalne pochodzenie. Jednakże, w regionach tropikalnych i subtropikalnych, może być wykorzystywana do tworzenia żywopłotów, stabilizacji gleby na zboczach, a także jako źródło cennego drewna. Liście mogą być używane jako nawóz zielony, a kora w celach leczniczych przez lokalne społeczności. Ze względu na powolny wzrost, nie nadaje się do szybkiego pozyskiwania zasobów, ale może stanowić element długoterminowego systemu permakulturowego.
Opis Permapeople
Dalbergia melanoxylon to roślinna gatunek z rodziny bobowatych (Fabaceae), naturalnie występujący w sezonowo suchych regionach Afryki, od Senegalu na wschód do Erytrei i na południe do północnej Afryki Południowej. Jest to niewielkie drzewo cenione ze względu na bardzo gęste i wymiarowo stabilne drewno, wykorzystywane w produkcji instrumentów muzycznych.
Opis botaniczny
Dalbergia melanoxylon to gatunek drzewa z rodziny bobowatych (Fabaceae). Pochodzi z Afryki Subsaharyjskiej, gdzie występuje w suchych lasach i sawannach. Jest to drzewo średniej wielkości, osiągające wysokość do 15-20 metrów. Charakteryzuje się ciemną, prawie czarną korą i złożonymi, parzystopierzastymi liśćmi. Kwiaty są małe, białe lub kremowe, zebrane w grona. Owoce to brązowe strąki zawierające 1-2 nasiona. Drewno Dalbergia melanoxylon jest bardzo twarde, gęste i czarne, stąd jego nazwa 'palisander czarny' lub 'afrykańskie hebanowce'. Jest cenione przez stolarzy i lutników.
Uprawa współrzędna
W naturalnym środowisku Dalbergia melanoxylon rośnie w towarzystwie innych gatunków drzew i krzewów sawannowych. Dobrze współgra z gatunkami bobowatymi, które wiążą azot w glebie, poprawiając jej żyzność. Należy unikać sadzenia w pobliżu gatunków, które konkurują z nią o wodę i światło, szczególnie w suchych warunkach.
Metody rozmnażania
Rozmnażanie Dalbergia melanoxylon jest trudne i zazwyczaj odbywa się za pomocą nasion. Nasiona wymagają skaryfikacji (uszkodzenia powłoki nasiennej) w celu poprawy kiełkowania. Można je skaryfikować mechanicznie (np. przez delikatne zarysowanie) lub chemicznie (np. przez moczenie w gorącej wodzie). Nasiona wysiewa się w wilgotnym podłożu i utrzymuje je w ciepłym miejscu. Rozmnażanie wegetatywne (np. przez sadzonki) jest możliwe, ale mniej skuteczne.
Historia i tradycje
Dalbergia melanoxylon od wieków jest wykorzystywana przez ludność Afryki Subsaharyjskiej. Drewno było używane do wyrobu instrumentów muzycznych (np. mbira, marimba), rzeźb, mebli i innych przedmiotów. Kora i korzenie były stosowane w medycynie tradycyjnej do leczenia różnych dolegliwości, takich jak gorączka, bóle brzucha i problemy skórne. W niektórych kulturach drzewo to ma znaczenie symboliczne i jest związane z rytuałami religijnymi.
Kalendarz użycia
Ze względu na tropikalne pochodzenie, cykl życia Dalbergia melanoxylon nie jest ściśle związany z kalendarzem europejskim. Okres kwitnienia przypada zazwyczaj na porę suchą (od maja do października). Zbiór nasion odbywa się po dojrzeniu strąków (od listopada do grudnia). Cięcie drzewa w celu pozyskania drewna powinno być planowane z uwzględnieniem zrównoważonej gospodarki leśnej.