🌿 Morfologie
🌞 Groeiomstandigheden
🌍 Herkomst en familie
🌾 Toepassingen
Let op: Ondanks de zorgvuldigheid bij het opstellen van deze fiche is het essentieel om verschillende bronnen te raadplegen voordat u een plant gebruikt of consumeert. Bij twijfel, raadpleeg een gekwalificeerde professional
Permacultuur toepassingen
De Canavalia ensiformis, ook wel jackboon genoemd, is een veelzijdige klimplant in de permacultuur. De zaden zijn, na grondige bereiding (zie 'historische en tradities'), eetbaar en een goede bron van eiwitten. De plant is een uitstekende stikstoffixerende groenbemester, waardoor de bodem verrijkt wordt. De sterke stengels kunnen gebruikt worden voor het maken van manden en andere constructies. De plant biedt ook schaduw en kan gebruikt worden als natuurlijke afscheiding. De bloemen trekken bestuivers aan.
Permapeople beschrijving
Een klimmende, overblijvende vlinderbloemige met diepe, krachtige wortels. De peulen zijn licht giftig indien niet correct gekookt. Het loof is eetbaar en bevat naar verluidt “grote hoeveelheden urease” (volgens Wikipedia).
Botanische beschrijving
Canavalia ensiformis is een eenjarige, snelgroeiende klimplant uit de vlinderbloemfamilie (Fabaceae). De plant kan tot 6 meter hoog klimmen en heeft grote, hartvormige bladeren. De bloemen zijn paars-wit en groeien in trossen. De vruchten zijn peulvormig en bevatten grote, witte zaden. De plant is inheems in tropisch Amerika, maar wordt nu wereldwijd geteeld in warme klimaten. Het is een tropische klimplant die een warme, vochtige omgeving prefereert en een goed doorlatende bodem.
Combinatieteelt
Goede buren: Maïs, zonnebloemen, pompoenen (de jackboon kan aan deze planten klimmen en biedt schaduw). Vermijd: Nachtschadefamilie (zoals tomaten, aardappelen, paprika's) omdat ze dezelfde voedingsstoffen nodig hebben en de jackboon de groei kan belemmeren. De jackboon is een stikstoffixerende plant en verrijkt de bodem, wat gunstig is voor veel andere planten.
Vermeerderingsmethoden
Canavalia ensiformis wordt voornamelijk vermeerderd door zaad. De zaden kunnen direct in de volle grond worden gezaaid na de laatste vorst, of binnenshuis worden voorgezaaid. De zaden moeten voor het zaaien 24 uur geweekt worden in water om de kieming te bevorderen. De plant kan ook worden vermeerderd door middel van stekken, maar dit is minder gebruikelijk. Het is belangrijk om te weten dat de zaden giftig zijn en met zorg moeten worden behandeld.
Geschiedenis en tradities
De jackboon heeft een lange geschiedenis van gebruik in Midden- en Zuid-Amerika. De zaden werden traditioneel gegeten door inheemse volkeren, maar vereisten een zorgvuldige bereiding om de giftige stoffen te verwijderen. Dit omvatte vaak langdurig koken en het verversen van het kookwater. De plant werd ook gebruikt voor medicinale doeleinden, bijvoorbeeld bij de behandeling van huidproblemen. In sommige culturen werd de plant beschouwd als een symbool van vruchtbaarheid.
Gebruikskalender
Zaaien: April - Mei (binnen, of direct in de volle grond na vorst). Bloei: Juni - Augustus. Zaden oogsten: September - November (wanneer de peulen droog zijn). Groenbemesting: De plant kan in de herfst worden gesneden en in de bodem worden verwerkt als groenbemester. De plant is gevoelig voor vorst en sterft af bij de eerste vorst.